Omarm mij!

En stil gevecht

Twentse vloggers maken korte film voor hulpverleners die werken met suïcidale jongeren, wat werkt wel en wat niet?

In de gesloten jeugdzorg worstelen hulpverleners met hoe om te gaan met suïcidale jongeren. Medewerkers geven aan dat ze hiervoor onvoldoende zijn opgeleid. Onderzoeker Shireen Kaijadoe van Karakter doet daarom onderzoek. Wat werkt wel, wat niet?

Karakter is het academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie, werkzaam in Gelderland en Overijssel, met vestigingen in Almelo, Hengelo en Enschede. Het onderzoek loopt nog.  Een korte video – Stil Gevecht – licht al vast een tip van de sluier op. Hij is voor Karakter gemaakt door de Twentse vloggers Maartje Harms (20) en Nynke Asbroek (21). Het onderwerp gaat hen aan het hart. Ze hebben zelf te kampen (gehad) met mentale problemen.

Straffen en belonen

Min of meer de boodschap van de film: er wordt in de gesloten jeugdzorg te veel gewerkt met veiligstellen (isoleren en spullen afpakken). En met straffen en belonen, de bekende opvoedkundige vaardigheden.  Maar dat is niet per se wat werkt bij jongeren met psychiatrische problemen. In de praktijk houden hulpverleners veel afstand van hun cliënt, terwijl die juist behoefte heeft aan menselijk contact en warmte. Uit een recente analyse van de inspectie over geslaagde suïcides in de (gesloten) jeugdzorg, komt inmiddels ook scherpe kritiek op de huidige situatie.

Lege kamer, kale muren

Maartje Harms uit Oldenzaal en Nynke Asbroek uit Hengelo filmden enkele hulpverleners en jongeren die in een gesloten woongroep zijn terechtgekomen vanwege suïcidale gedachten en zelfverwonding (zelfmutilatie). Ze werden opgenomen omdat ze een gevaar voor zichzelf zijn.  Een meisje vertelt over de eerste keer dat ze in de isolatie werd geplaatst ‘om haar te kalmeren’. Verplicht kalmeren, helemaal alleen, in een lege kamer, tussen kale muren. Maar ze had ze liever afleiding gehad: een ommetje met iemand lopen, iets lekkers bakken, of een echte, fysieke, knuffel gekregen. Maar de deur ging op slot, of het hielp of niet. „Ze moesten het doen, van het protocol”, zegt ze veelbetekenend.

De film – als opwarmer van het onderzoeksrapport – is bedoeld om het gesprek over suïcidaal gedrag en zelfbeschadiging binnen de jeugdzorg op gang te brengen. Met name in de zogenaamde JeugdzorgPlus, de gesloten woongroepen. Maar ook voor ouders is hij nuttig en leerzaam.