Urchin

Urchin is zo’n film die nog in je lijf zit als je weer buiten staat. Niet omdat hij groots uitpakt, maar juist omdat hij rauw, kleinschalig en pijnlijk herkenbaar is voor wie werkt in het sociale domein.

De man op straat die Mike heet

In Urchin volgen we Mike, een dakloze jonge man in Londen, gevangen in een vicieuze cirkel van verslaving, schulden en slechte keuzes.

Hij krijgt ogenschijnlijk precies wat hulpverleners zeggen te willen bieden: werk, een dak boven zijn hoofd en iemand die in hem gelooft, maar de straat en zijn eigen demonen zitten altijd één bocht verderop op hem te wachten.

Tussen sociaal realisme en koortsachtige koortsdroom

Regisseur Harris Dickinson kiest niet voor een keurige probleemfilm, maar voor een rauw drama dat balanceert tussen sociaal realisme en absurditeit.

De camera blijft dicht op Mike, waardoor je bijna fysiek ervaart hoe je wereld krimpt als je verslaving, schaamte en wantrouwen je enige vaste factoren zijn.

Hoop als riskante interventie

Wat Urchin scherp laat zien: hoop is geen eenduidig medicijn, maar ook een risico.  Elke nieuwe kans –  een baan, een kamer, een voorzichtige relatie – opent niet alleen een deur naar herstel, maar ook naar nieuwe mislukkingen, schuldgevoel en zelfhaat als het weer misgaat.

Het systeem als achtergrondruis

Opvallend is dat het systeem – opvang, zorg, justitie – nauwelijks expliciet in beeld komt en toch overal voelbaar is.

Een korte waarschuwing van een gevangenisbewaarder, tijdelijke opvang, een baantje waar je vervangbaar bent: het zijn losse schakels die geen ketting van veiligheid vormen, maar losse touwtjes waaraan Mike zich steeds even kan optrekken voor hij weer valt.

Waarom Urchin meer is dan ‘weer een verslavingsfilm’

Urchin wordt gedragen door het spel van Frank Dillane, die Mike neerzet als tegelijk irritant en breekbaar, agressief en aandoenlijk – precies zoals veel professionals hun meest ingewikkelde cliënten herkennen.   

De film weigert hem tot slachtoffer of dader te reduceren en toont in plaats daarvan de vreemde patronen die mensen – én systemen – steeds opnieuw terugtrekken naar wat ze kennen, ook als dat vernietigend is

Kijkopdracht voor het sociaal domein

Urchin is verplichte kost voor iedereen die beleid maakt, indicaties stelt of zelfredzaamheid in rapporten schrijft.  Niet omdat de film oplossingen biedt, maar omdat hij je een uur en drie kwartier dwingt mee te bewegen met iemand bij wie elke kans tegelijk een nieuwe valkuil is – en je je afvraagt hoeveel van onze eigen structuren die valkuilen ongemerkt vergroten.